A
A

Gablota 20

Dwa światy

Szpady, broń kojarzona z dworskim strojem, jest dla nas łącznikiem pomiędzy bronią luksusową europejską i polską w czasach saskich. Stanowią one pierwszą część gabloty, która w drugiej części, dla kontrastu ukazuje uzbrojenie polskiego pancernego. Szpady przypominają nam, że uzbrojenie w typie zachodnioeuropejskim było w równym stopniu używane na w Rzeczpospolitej, jak uzbrojenie orientalizujące, ukazane w postaci karabeli i szyszaka z turbanem. Szyszak ten to kolejne zaś nawiązanie do wpływów bitwy wiedeńskiej na kulturę w Europie, gdzie tworzono w XVIII wieku m.in. ubrane na wzór turecki oddziały janczarów. Zawieszony w gablocie portret pancernego stanowi jeden z trzech portretów w sali ukazujących polski i cudzoziemski autorament oraz ich stroje. Barwa ma tutaj znaczenie: kolory karmazynowy i granatowy, wprowadzone przez Michała Kazimierza Radziwiłła, znanego nam już z wizerunku na tapiserii, stały się narodowym zestawem barw polskiego munduru na kolejne stulecia.

1. Szpada dworska

1. Szpada dworska

Europa  (Niemcy ?), XVIII w.

Żelazo, złoto, mosiądz, miedź, kucie, złocenie, odlewanie, cyzelowanie

2. Szpada

2. Szpada

Francja, 1660-1680

Żelazo, ażur, cyzelowanie, kucie

Dar Adama Łobaczewskiego, 1920

3. Szpada

3. Szpada

Europa, 1. poł. XVIII w.

Żelazo, drewno, miedź, kucie, lanie, cyzelowanie, rytowanie, puncowanie

Dar Erazma Barącza, 1922

4. Szpada

4. Szpada

Europa, między 1770-1780

Żelazo, miedź, mosiądz, srebro, kucie, lanie, srebrzenie, puncowanie

5. Szpada dworska

5. Szpada dworska

Francja (?), 1790-1810

Żelazo, stal, drewno, jaszczur, kucie, trawienie, fasetowanie, rytowanie, złocenie

Z dawnej zbrojowni Piotra Moszyńskiego w Krakowie

6. Szpada

6. Szpada

Saksonia, ok. 1730-1750

Żelazo, miedź, srebro, mosiądz, srebrzenie, kucie, ażur, rytowanie, wybijanie, trawienie

Dar Janiny z Kowalskich Korneckiej, 1939. Z kolekcji Zygmunta Ignacego Kowalskiego (1847-1918)

7. Szpada dworska

7. Szpada dworska

Saksonia, 1740-1750

Żelazo, brąz, złoto, srebro, kucie, emalia, złocenie, srebrzenie, trawienie

Z dawnej zbrojowni Piotra Moszyńskiego w Krakowie

8. Szpada

8. Szpada

Francja, XVIII w.

żelazo, brąz, złoto, kucie, złocenie, trawienie

9. Szpada dworska

9. Szpada dworska

Włochy, XVIII w.

Żelazo, agat, miedź, kucie, inkrustacja, szlifowanie, polerowanie

Z dawnego Muzeum Techniczno-Przemysłowego im. dra Adriana Baranieckiego w Krakowie. Dar rodziny Potockich

10. Marcin Remela, Portret Józefa Głębockiego (1700-1780), rotmistrza chorągwi pancernej

10. Marcin Remela, Portret Józefa Głębockiego (1700-1780), rotmistrza chorągwi pancernej

Polska, 1757-1764

Płótno, farba olejna

Własność Muzeum Sztuki w Łodzi

11. Szyszak turbanowy

11. Szyszak turbanowy

Polska, ok. 1750

Aksamit, żelazo, mosiądz, skóra, kucie, wycinanie, rytowanie, szycie

Z dawnej zbrojowni Piotra Moszyńskiego w Krakowie

12. Buzdygan

12. Buzdygan

Węgry lub Polska (?), XVIII w.

Brąz lany, miedź, drewno, żelazo

Z dawnej zbrojowni Piotra Moszyńskiego w Krakowie

13. Napierśnik zbroi husarskiej

13. Napierśnik zbroi husarskiej

Polska, XVIII w.

Żelazo, mosiądz, kucie, repusowanie, wybijanie, wycinanie, puncowanie

Dar Stanisława Ursyn Rusieckiego, 1938

14. Pokrywa ładownicy

14. Pokrywa ładownicy

Polska, 1. poł. XVIII w.

Miedź, złoto, złocenie, emalia, aplikacja, rytowanie

Z kolekcji Emeryka Hutten Czapskiego, dar rodziny Czapskich, 1903

15. Karabela z pochwą

15. Karabela z pochwą

Polska, ok. 1740

Żelazo, złoto, mosiądz, róg, emalia, zdobienie niellem, złocenie

Dar Erazma Barącza, 1921