A
A

Gablota 26

„Szabla do stroju…”

Gablota podzielona jest na trzy sekcje. Pierwsza kontynuuje temat powstania listopadowego z 1831 roku, ukazując mundur po jednym z jego dowódców: Janie Weysenhoffie. Jest on już dowodem na zmierzch wspaniałego munduru polskiego i konieczność przyjęcia wzorców narzuconych przez kraje zaborców. Szabla towarzysząca mundurowi oraz trzecia sekcja gabloty z mundurem w kolorze zielonym, to już zagadnienie emigracji po powstaniowej i stosunków Polaków z Węgrami za południową granicą. Środkowa część to nawiązanie do wystawionych vis-a-vis pamiątek mieszczańskich w postaci mieczy. W latach 60-tych XIX wieku mieszczanie krakowscy odzyskali prawo noszenia szabli do boku. Za narodowy typ wybrano szablę karabelę, noszoną do stroju polskiego. Węgrzy z kolei, za swój narodowy model wybrali inny typ szabli orientalnej – osmański kilidż. Szable te obfitują w symbolikę i bogatą dekorację.

1. Szabla po Walentym Zwierkowskim (1788-1859)

1. Szabla po Walentym Zwierkowskim (1788-1859)

Francja i Anglia, 1844

Żelazo, mosiądz, kucie, cyzelowanie, trawienie, odlewanie

Z zapisu Tadeusza Zwierkowskiego, 1989

2. Para butów z cholewami od munduru adiutanta generała jazdy, po Julianie Czajkowskim

2. Para butów z cholewami od munduru adiutanta generała jazdy, po Julianie Czajkowskim

Polska, między 1815-1831

Skóra, drewno, szycie, technika kaletnicza

Dar Leona i Stanisława Czajkowskich, 1911

3. Mundur paradny po generale dywizji Janie Weyssenhoffie (1774-1848)

3. Mundur paradny po generale dywizji Janie Weyssenhoffie (1774-1848)

Polska, między 1825-1831

Sukno, nić metalowa srebrna, srebro (guziki), złoto, płótno, szycie, zdobienie haftem, aplikacja

Depozyt Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dar Lucjana Wojniłłowicza, 1881

4. Karabela kostiumowa z pochwą

4. Karabela kostiumowa z pochwą

Polska, Wiedeń, między 1740-1770 rokiem (okładziny rękojeści) i 1866-1872 (oprawa)

Stal, chalcedon, srebro, złoto, drewno, jaszczur, kucie, lanie, złocenie, cyzelowanie, inkrustacja, wybijanie, rytowanie

Z dawnej zbrojowni Sapiehów w Krasiczynie

5. Szabla dygnitarza z pochwą

5. Szabla dygnitarza z pochwą

Węgry, 1840-1860

Stal, brąz, złoto, drewno, skóra, szkło, jaspis (?), akwamaryn, kucie, odlewanie, wybijanie, cyzelowanie, złocenie, emalia, kameryzacja

Depozyt Akademii Umiejętności, 1886

6. Szabla kostiumowa w stylu tureckim

6. Szabla kostiumowa w stylu tureckim

Węgry, 2. poł. XIX w.

Stal damasceńska, złoto, mosiądz (?), drewno, aksamit, malachit, złocenie, kucie, wybijanie, cyzelowanie, kameryzacja, emalia, trawienie

Depozyt Akademii Umiejętności, 1896

7. Karabela kostiumowa z pochwą

7. Karabela kostiumowa z pochwą

Polska (oprawa ?), Turcja (głownia), ok. 1830

Damast skuwany, drewno, skóra, koral, jaspis, srebro, złoto, kucie, kameryzacja, inkrustacja, repusowanie, cyzelowanie, puncowanie, rzeźbienie, polerowanie, rytowanie

Dar Pawła Tyszkowskiego, 1919

8. Karabela z pochwą

8. Karabela z pochwą

Polska (dekoracja), Austria, Wiedeń (oprawa), 1862

Stal, srebro, drewno, agat, skóra, turkus, lapis lazuli, rubin, kucie, kameryzacja, repusowanie, cyzelowanie, wybijanie, polerowanie, trawienie

Depozyt Akademii Umiejętności, 1896

9. Karabela z pochwą

9. Karabela z pochwą

Austria, Wiedeń oraz Lwów i Kraków, 1868

Damast skuwany, złoto, srebro, diament, drewno, aksamit, topaz, spinel, nić metalowa srebrna, emalia, inkrustacja, kameryzacja, złocenie, repusowanie, cyzelowanie

Z dawnej zbrojowni Sapiehów w Krasiczynie

WIĘCEJ W KATALOGU CYFROWYM MNK

10. Karabela kostiumowa z pochwą z dedykacją dla Nikodema Bętkowskiego (1812-1864)

10. Karabela kostiumowa z pochwą z dedykacją dla Nikodema Bętkowskiego (1812-1864)

Polska, Kraków, warsztat Ignacego Höfelmajera, po 1861

Stal, srebro, róg, skóra, drewno, złoto, turkus, kucie, trawienie, rytowanie, inkrustacja, złocenie, szlifowanie, repusowanie, kameryzacja

11. Szabla „orla” z pochwą

11. Szabla „orla” z pochwą

Polska, Kraków, warsztat Ignacego Höfelmajera, po 1861

Stal, żelazo, drewno, róg, skóra, mosiądz, kucie, inkrustacja, trawienie, rytowanie, odlewanie, cyzelowanie, wybijanie

Dar Aleksandry Glińskiej, 1935

12. Dołman po gen. Henryku Dembińskim (1791-1864) z okresu walk na Węgrzech

12. Dołman po gen. Henryku Dembińskim (1791-1864) z okresu walk na Węgrzech

Węgry, 1848-1849

Sukno, kitajka, jedwab, szycie, aplikacja

Dar Marii z Dembińskich Chwalibóg (1863-1931), wnuczki gen. Dembińskiego, 1903

13. Szabla turecka po generale Józefie Wysockim (1809-1873) z dedykacją od żołnierzy polskich uczestniczących w powstaniu węgierskim

13. Szabla turecka po generale Józefie Wysockim (1809-1873) z dedykacją od żołnierzy polskich uczestniczących w powstaniu węgierskim

Turcja (głownia, oprawa), Węgry (dekoracja), XVIII-XIX w.

Stal damasceńska, żelazo, róg, złoto, mosiądz, kucie, inkrustacja (koftgari), polerowanie

Dar Macieja Jakubowskiego, 1892